Aşkın beyne ne gibi tesirleri var? Aşkın insan beynindeki tesirlerini dinleyince çok afallayacaksınız! İnsanlık tarihi süresince en çok umursanan mevzularından biri hiç kuşkusuz: ‘aşk’ oldu. Aşkın insan beynindeki tesirleri ise oldukça dikkat çekici. İstekli aşk yarıyılında asap hücrelerini geliştiren hormon, sıradandan 2-3 kat fazla salgılanıyor. Aşkın beyni gençleştirdiğini belirten Prof. Dr. Sultan Tarlacı, sırılsıklam aşk yarıyılında beynin karar mekanizmasının daha az çalıştığını belirterek, “Aşk gelince us gider” deyişinin sinirbilim alanındaki doğruluğuna dikkat çekti.

TAM EHEMMİYETLİ YAPITLAR İSTEKLİ AŞK YARIYILINDA YARATILIYOR 

Dünyaya baktığınız zaman gördüğünüz her estetik üretinin; iyi bir mimarinin, iyi bir tablonun, iyi bir müziğin, iyi bir şiirin, iyi bir sinema filminin…İstekli olan her şeyin imalinin altında dopamin uyur. Dopamin, yenilik arayışı, yaratıcılık ve hazzı temel alan bir asap kimyası maddesidir. İstekli aşk yarıyılında insan beyninin neredeyse dopamin içinde yüzdüğü gösterilmiştir. Bundan dolayı tam ehemmiyetli aşk şiirleri, tam ehemmiyetli müzikler hep sırılsıklam aşk yarıyılında yazılıyor.

AŞK BEYNİ GENÇLEŞTİRİYOR 

Bir değişik öğrenilen şey de istekli aşk yarıyılında ‘neuron growth factor’ sınan ve asap hücrelerini geliştiren hormon beyinden salınıyor. İhtiyarladıkça eksiliyor. Bu neuron growth factor’şan aşk yarıyılında ölçülmüş insanların kanlarında bayağının 2-3 katı yükseldiği kollanmış. Peki, bu neyi sağlar? Asap hücrelerinin daha uzun ayakta kalmasını, asap hücrelerinin arasındaki irtibatın zaman içerisinde daha sık olmasını ve gençleşmeyi sağlayan bir hormon. Asap hücrelerini yapay bir civara alıp, onlara bu hormonu verdiğinizde yapıları daha da gençleşiyor. Aynısı beyinde oluyor. Başka Bir Deyişle aşk beyni gençleştiriyor.

AŞK AĞRI DUYARLILIĞINI AZALTIYOR 

Sırılsıklam aşk yarıyılında morfin eşi maddelerin beyinde salınımı çoğalıyor. Bundan dolayı ağrıya duyarlılık eksiliyor. Bu şey için de geçerli. İnsan çok mutlu olduğu zaman ağrı dinlemeleri eksilir vücudunda. Ama mesela bunalımdaki hastalar çok fazla ağrı dinlerler. Başı ağrır, boynu ağrır, sırtı ağrır beli ağrır… Dolayısı ile sırılsıklam aşk yarıyılında ağrı hisleri de eksiliyor.

AŞKIN ÖMRÜ NE KADAR? 

Her şeye karşın aşk, yeniden beklenmedik anda geldiği zaman, pozitif karşılanması gereken bir duygu. Ama arttan da belirli bir vaktinin olduğu ve bir iniş yarıyılının olacağını her zaman düşünmek gerekli. Son ve kesintisiz aşk diye bir şey söz mevzusu değil. Bu sırılsıklam aşk yarıyıllarının en fazla kan kimyası ve psikolojik testler olarak 8 ila 16-18 ay sürdüğü gösterilmiştir. Çok istisnai gidişatlarda 20 sene istekli aşk yaşayanlar var ama bunlar natürel ki çok gizeme dışı şahıslar.

AŞK FONKSİYONEL MR İLE GÖRÜNTÜLENEBİLİYOR 

İnsanlar 1700’lü senelere kadar insanı idareyen merkezin kalp olduğunu düşünmüşler. 1700’lü senelerden sonra insanı idareyen temel merkezin beyin olduğu anlaşılmış. Çağdaş çağda 2003’deri beri artık fonksiyonel MR’ın bir hayli alanda kullanılması bazı beyin bilimcilerde merak uyandırmış.

“Yutarken, kitap okurken, film izlerken beynin neresi çalışıyor görüyoruz. Acaba bir insan beğendiği şahsa bakarken beyninin neresi çalışıyor?” diye sormuş Darılı Bilim İnsanı Semir Zeki. Bu sorulduktan sonra, hayret uyandıracak biçimde beynin belirli bölgelerinin aşık şahıslar maşuklarına bakarken ışıl ışıl parladığını görmüşler ve bu meblağlılık gösteren bir şey. Başka Bir Deyişle birisi aşıkken başka bir örüntü, değişiği aşıkken başka bir örüntü yok. Tam o sırılsıklam aşk yarıyılında beynin ışıldayan alanlarında eş bir örüntü var. Şöyle bir test olabilir; ‘Beni sevgilim gerçekten istekle beğeniyor mu?’. Bunu kavramamız herhalde bir yarım saat sürer. Teknolojik olarak buna sahibiz başka bir deyişle fonksiyonel MR makineyi olduğu için bunu yapabiliriz.

 AŞK BEYNİN KARAR MEKANİZMASINI YAVAŞLATIYOR

İnsan tavrının hepsinin beyinsel bir karşılığı var. Sırılsıklam aşk yarıyılında beynin bir hayli bölgesi ışıldarken, beynin frontal bölgesi az çalışıyor ya da çalışması zayıflıyor. Bunun neticeyi nedir? Basmakalıpta bizim alın beyin bölgemiz sosyal normlar, kaideler oluşturmamızı sağlıyor. Başkasından saygı görmeyi ve tama bakıp vaziyetimizi değerlendirmeyi sağlıyor. Aynı beyin bölgesi, trafikte sağa ya da sola dönmeden çok evvel sinyal vermeni sağlar. Bu bölge aynı zamanda karar alma süreçlerinde de devreye giriyor. Bu bölgenin sırılsıklam aşk yarıyılında az çalışması, o yarıyılda alınan kararların sıhhatsiz ve meseleli olmasına neden oluyor. Dolayısı ile o yoğun, istekli yarıyılda hani sonradan derler ya “Ben bunu nasıl yaptım, buna nasıl böyle karar verdim…” Pişmanlıklar olur ya aşklarda bir müddet sonra… Ya da “O benden şunu istedi ben ona nasıl verdim!” Sırılsıklam aşk bitince us yerine gelmiştir. Reelinde bunun sinirbilimsel karşılığı var. Gerçekten sırılsıklam aşk yarıyılında aşk gelince us gidebiliyor.