Mis gibi kokan bir çiçeği en son ne zaman içinize sürükleyerek kokladınız? Sıcacık bir simit ya da sıcak bir çikolata kokusuyla huzur dinlediniz mi hiç? Pek çoğumuz kokuları doğru idrak etmediğinin farkında olmayabilir. Oysa koku alma bozukluğu cemiyetin 5’te 1’ini etkileyen ehemmiyetli bir mesele! Peki koku ve tat alma duyusu olmayan bireyler, yaşamı nasıl idrak ediyor, bu duyularını geri kazanmaları olası mı?

“Tiroit hastalıklarından diyabete bir hayli sebebi var!”

Yerli ve yabancı, alanında önde gelen uzmanların katılımıyla reelleştirilen Beynelmilel Koku ve Tat Sempozyumu’nun Başkanı, Acıbadem Taksim Sağlık Kurumu KBB Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Aytuğ Altundağ, koku alamamanın ehemmiyetli bir hastalık olduğunu, bu meseleyle yaşayan binlerce birey olduğunu belirtirken, hastalığın rehabilitasyonuna müteveccih yenilikler hakkında bilgi verdi.

Koku alma bozukluğunun burun ve sinüs hastalıkları, üst solunum yolu enfeksiyonları ve kafa travmaları gibi sık öğrenilen sebepleri dışında, sıklıkla gözden kaçan ama muayenehane pratiğimizde pek çok açıdan önümüze çıkan sebeplerinden kimileri de Endokrinolojik problemler ve Toksik nedenlerdir. Diyabet, Hipotiroidi gibi hastalıkların yanı gizeme hava lekeliliği gibi pek çok toksik etken de koku alma bozukluğuna yol açarak, yaşam niteliğini ciddi miktarda düşürüyor.

Doç. Dr. Aytuğ Altundağ “Daha evvel pek çok koku alamayan hastaya tıpta bir çözüm olmadığı söyleniyordu, artık belirlediğimiz aktüel rehabilitasyon metotları ve erken teşhis sayesinde koku alma duyusunu yitiren pek çok insan tekerrür koku alma kabiliyetini kazanıyor” dedi. Uzun senelerdir bu alanda ehemmiyetli çalışmalar yapan ve ülkemizi de yurtdışındaki pek çok buluşmada bu alandaki çalışmaları ile temsil eden Doç. Dr. Aytuğ Altundağ “Artık yalnızca koku duyusunu sonradan yitirmiş bireylerin rehabilitasyonu değil, aynı zamanda doğuştan koku alamayan bireylerin destek ve rehabilitasyon süreçlerini, beslenme biçimlerini, sosyal yaşamda güvenlikleri için lüzumlu eğitimleri de tasarlıyoruz. Bu emelle 18 ülkenin ortak olarak çalışmaya dahil olduğu proje kapsamında çocukluk çağında erken yarıyıl koku alma bozukluğu olan çocukların tespiti için “Evrensel Koku Testi”ni büyüttük ve bu testin çocuklara uygunluğunu da sağladık” dedi. 

“Koku bozukluğu hastası olduğunu öğrenmeyenler var!”

Çocuklarda erken yarıyıl koku alma meseleleri üzerine ehemmiyetli çalışmalara imza atan Dr. Valentin Schriever buluşmada yaptığı konuşmada, koku bozukluğu hastası olduğunu öğrenmeyen pek çok birey olduğunu belirterek “Artık duyma seviyesinin erken yarıyılda tespiti gibi koku duyusunu da erken yaşlarda test etmek istiyoruz. Çalışma dostum Doç. Dr. Aytuğ Altundağ ve öbür bilim insanları ile ortak olarak ürettiğimiz ‘yeni koku testi’ bu emele hizmet edecektir” dedi. 

 KOKU ALMA KAYBI BUNALIMA DAHİ NEDEN OLABİLİYOR!

Prof. Dr. Thomas Hummel koku alma bozukluklarının genel bir rahatsızlık olduğunu belirtirken bu sualin cemiyetin beşte birini etkilediğini söyledi. Koku alma kaybının temel sebeplerinin viral üst solunum yolu enfeksyonu, sinüs-burun hastalıkları ve baş travmaları olduğunun altını çizen Prof. Dr. Hummel, bu rahatsızlığa kulak burun boğaz hastaları arasında da çok sık tesadüfüldüğünü vurguladı. Koku alma duyusunun kaybının; yemekten zevk alamama, yemekten zehirlenme ve sigara kokularını fark edememe gibi rahatsızlıklara yol açtığını belirten Prof. Dr. Thomas Hummel laflarına şöyle devam etti: “Koku alamama bir miktarda sosyal etraflarda ve iş yaşamında güçlükler yaratmaktadır. Çoğu hasta bu kısıtlamalarla başa çıkabilmektedir ancak az bir oranda da olsa bazı hastalarda yaşam niteliklerini etkileyen ehemmiyetli kısıtlamalar ve bunalım gözlemlenmektedir.”

KOKU YAŞAMSAN EHEMMİYET TAŞIYOR! 

4 ciltli Kokular kitabının yazarı Vedat Ozan da buluşmada yaptığı konuşmada; koku ve tat duyusunun yaşamsal ehemmiyete sahip olduğunu belirterek “Misalin; mümkün bir gaz firariyi ya da zehirli maddelere maruziyet esnasında koku duyusu erken ihtar sistemi gibi çalışırken, koku duyusunu kaybeden birey hem ölümcül tehlikelere karşı korunmasız kalıyor hem de yaşam niteliğinde ciddi oranda eksilme alana geliyor. Koku duyusunun başrolde olduğu ve insanlar için yaşamsal ehemmiyet taşıyan bir hayli şey var” dedi.

Minik kırmızı bir meyvenin tohumları olan kahve, Afrika’da yetişmeye başlayıp tüm dünyaya dağılmış ve tarihin vaziyetinde bir hayli şeyi değiştirmiştir. Hatta bazı tarihçiler, kahve ve kahve konutları olmasa aydınlanma çağının olası olmayacağını ileri devam ettirler. Ayrıca kahve, kamu diplomasisinin ilk vasıtalarından biri olmuştur. Yapılan araştırmalar kahve gibi kahve kokusunun da insan psikolojisini pozitif etkilediğini ortaya koyuyor.