Acıbadem Altunizade Sağlık Kurumu Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Aziz Yazar, çağın korkulan hastalığına karşı alınacak bazı tedbirler olduğunu söyleyerek kansere tutulma tehlikesine karşılık alınması gereken tedbirleri elmaelma.com okurları için bir araya getirdi. Kanserken kendimizi gözetmek için ne yapmalıyız? İşte kanser ve kansere tutulma tehlikesini eksiltmeye müteveccih yüm ayrıntılar…

Kanser tehlikesini eksilten 8 adım 

“Erken teşhis koyup rehabilitasyon etmekten daha kolay ve tesirli bir yol vardır; o da kanser gelişimini önlemektir. Zira kanserlerin ehemmiyetli bir kısmı doğuştan / genetik yolla gelmemektedir. Yanlış beslenme, etraf lekeliliği, ışınım ve enfeksiyonlar kanserlerin yaradılışında yüzde 40’a yakın rol oynamaktadır. Öbür bir deyişle bu kansere yol açan değiştirilebilir etmenlere dikkat edersek kanserin ehemmiyetli bir kısmının gelişimini önlemiş oluruz” diyen Prof. Dr. Aziz Yazar 1-7 Nisan Kanser Haftası kapsamında kanser tehlikesini eksiltmenin 8 yolunu anlattı, önemli uyarılar ve tekliflerde bulundu.

Sigara ve cinslerinden uzak durun 

Kansere bağlı vefatlarda akciğer kanseri biltihapçı sırada yer alıyor. Sigara ise tek başına akciğer kanserinin yüzde 90’ından sorumlu.Akciğer kanserinin yanı gizeme baş breyin, yemek borusu, böbrek ve mesane kanserlerinin gelişiminde de sigaranın rolü var. Yalnızca sigara değil pipo, puro ve nargile içilmesi de benzer biçimde kanser tehlikesini artırıyor. Sigara içmeyip yalnızca sigara dumanına maruziyet de pasif içicilik kanser tehlikesini sigara içmeyenlere göre artırıyor. Günlük içilen sigara ölçüsünün çoğalması ve sigara içme zamanının uzaması, sigaraya çok genç yaşta başlanması ve sigaranın derine çekilmesi sigaraya bağlı kanser tehlikesini artıran etmenler.

Tuzlu ve şekerli besinlere hudut koyun 

Beslenmede yapılan kusurlar önlenebilir faktörlere bağlı kanserlerin yüzde 20 ile yüzde 40’ını oluşturuyor. Mevsiminde bol sebze ve meyve harcayın. Meyve ve sebzenin az harcanması ve bol yağlı az posalı yiyecekler ile beslenilmesi sütun kanseri tehlikesini artırıyor. İşlenmiş veya tütsülenmiş et mahsulleri, boz tuzlu yiyecekler salamura da kanser tehlikesini özellikle mide kanseri artırdığından bu besinlerden uzak durun. Hububatları hububatlar ve baklagilleri harcamak sağlıklı beslenme yollarından bkocaman.

Yalnız hububatların usulüne uygun saklanmış olması gerekiyor. Usulüne uygun muhafaza edilmeyen hububatlarda aflatoksin bir mantar mahsulü olabiliyor bu da karaciğer kanserine yol açabiliyor. Öte yandan, harcadığınız besinler kadar, pişirme usullerine de dikkat edin. Yemekleri olası olduğunca tencerede veya fırında yapın. Odun ateşinde veya kömürde dolaysız yapılan pişirmeler polisiklik aromatik hidrokarbonların ortaya çıkmasına neden oluyor; polisiklik aromatik hidrokarbonlar da akciğer kanseri, ten ve üriner sistem kanserleri tehlikesini artırıyor.

Fazla kilolardan kurtulun 

Ülkemizde de giderek artan bir sağlık problemi olan kiloluluk, bedende fazla yağ birikmesi anlamına geliyor. Kiloluluğa en çok, enerjisi yüksek olan besinlerin fazla harcanması ve durağan yaşam yol açıyor. Kiloluluk diyabet, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalıklar için bir tehlike olduğu gibi kanser için de ehemmiyetli bir tehlike etmeni. Yapılan çalışmalar kiloluluğun meme, kalın bağırsak, rahim, yumurtalık, safra kesesi ve prostat kanseri tehlikesini artırdığını gösteriyor. Bu sebeple ideal kilonuza inmeye, ancak bunu sağlıklı bir perhizle asıllaştırmaya dikkat edin.

İçkiden uzak durun 

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Aziz Yazar “İçkinin harcanması bazı kanserlerin yaradılışını çoğaldırmaktadır. Özellikle ağız boşluğu, yutak, yemek borusu, meme ve karaciğer kanseri tehlikesini çoğaldırdığı gösterilmiştir. Harcanan içki ölçüsünün çoğalması ile yukarıyada belirtilen kanserlerin büyüme tehlikeyi de çoğalmaktadır” diyor.

Hepatit B enfeksiyonlarından korunun 

Hepatit B ve C karaciğer kanseri tehlikesini artırıyor. Bu iki virüs kan yolu ve cinsel temas ile berişiyor. Hepatit B için aşı bulunmakta olup bu aşı ile Hepatit B enfeksiyonundan korunabilirsiniz. HPV virüsü ise çoğunlukla cinsel yolla berişiyor. Bu virüs rahim ağzı kanseri, anal bölge kanserleri, vajen, penis ve baş breyin kanseri tehlikesini artırıyor. Gastrit ve ülsere neden olan bir bakteri olan Helicobakter pylori de çok yaygın bir bakteri. Alıngan bazı şahıslarda mide kanseri tehlikesini artırıyor. Tehlikeli şahıslarda bu bakteri antibiyotik ile rehabilitasyon edilebiliyor.

Göneşten korunun 

D vitamini imali için güneş ışınlarından günde yarım saat faydalanmak gerekiyor. Ancak güneş altında daha uzun müddet ve özellikle güneş ışınlarının dik olduğu öğle saatlerinde kalmak ultraviyole ışınlarına maruziyeti artırıyor. Ultraviyole ışınları ten kanserlerini tetikliyor. Solaryumlar da benzer biçimde ultraviyole olduğundan cilt kanseri tehlikesini artırıyor. Güneşte fazla kalınması gerekiyorsa gözetici giysiler, şapka ve güneş kremleri ile maruziyeti eksiltin.

Egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirin 

Haftada 3-4 gün 30 dakikadan kısa olmamak kaydıyla egzersiz yapın. Fiziksel etkinlik, süratli tempoda yürüme, koşma, bisiklet, ip sıçrama, yüzme ve tenis gibi sporlar olabilir. Egzersizin kumpaslı yapılması kanser tehlikesini meme ve kalın bağırsak kanserleri gibi eksiltiyor.

Menapoz sonrası yarıyıla dikkat

Menopoz sonrası hormonlar kemik erimesini önlemek ve menopoz yakınmalarını eksiltmek emeli ile yaygın olarak kullanılmaktaydı. Ancak bu hormon kullanımının meme kanseri tehlikesini çoğaldırdığı gösterildi. Bu sebeple olası olduğunca böyle bir kullanımdan uzaklaşılması önerilmektedir. Otuz yaş evveli gebelik ve emzirmenin de meme kanserinden gözeticiliği olduğu kabul edilmektedir.