Guatr hastalığı nedir? Guatr hastalığının bulguları neler? Guatr hastalığı nasıl rehabilitasyon edilir?  Uzmanlar uyarıyor! Cilt kuruluğu guatr hastalığının habercisi olabilir? Peki neden? İşte tüm merak edilenleri Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Sarper Işıksel’den bildik. 

Yaz günü dahi üşüyorsanız… 

“Tiroid hastalıklarının iyot yetersizliğine, ailevi meyle ve günlük yaşam şartlarından kaynaklanan şahsi özelliklere bağlı ortaya çıkabileceğini söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Sarper Işıksel, tiroid dokusundan az hormon salgılanan yetişkinlerde bitkinlik, halsizlik, kabızlık, yaz günü dahi üşüme, çalışma isteğinin kaybolması, saç dökülmesi, tırnak kırılması, cilt kuruluğu olduğunu ifade ederek bu bulguların guatr habercisi olabileceğini dile getirdi.”

Tiroit dokusu banalden büyükse… 

Guatr denince genellikle tiroid dokusunun banalden büyük ebatlarda olması anlaşılsa da bu her zaman için geçerli bir gidişat değildir. Dokunun büyüklüğü yaşa, cinsiyete, alınan iyot ölçülerine göre değişiyor. Hatta cemiyetlere ve bölgelere göre de tiroid dokusunun büyüklüğü değişik olabiliyor.

İyotlu tuz kullanımı tiroid dokusunun gereksinimleri için düşünülmüş olup sağlık bakanlığı tarafında iyotlu tuz imali ve kullanılması özendirilmiş, kanunlarla desteklenmiştir. Herkes iyotlu tuzun yararlı olduğunu öğrenir ama bereketinin ne olduğunu öğrenmez. Özellikle çocuk yaşlarında kesinlikle iyotlu tuz kullanılmalıdır. Tiroid dokusunun hastalıkları demek olan guatr iki grupta araştırılır. Birinci grupta iyot noksanlığı neticeyi ortaya çıkan endemik guatr vardır. Ülkemizde; Karadeniz Bölgesi, Uşak, Ödemiş gibi bölgelerde bazen tam bir köy ahalisinde görülebilen bu cins guatr vardır. Buralarda toprakta ve sudaki iyot ölçüleri çok düşüktür ve bu da guatr hastalığına neden olmaktadır. İkinci grupta sporadik başka bir deyişle nonendemik guatr vardır. Bu tip guatrlarda iyot noksanlığı söz mevzusu değildir.

HORMON SEVİYESİNE GÖRE 3 GRUPTA ARAŞTIRILIYOR

Tiroid dokusu temel olarak triiyodotironin, tiroksin adlı iki tane hormonu salgılar. Bunlar T3 ve T4 olarak da öğrenilirler. İşte guatr bu hormon seviyelerine göre üç grupta araştırılırlar. Birinci grupta olağan seviyede T3 ve T4 salgılanan guatrlar bulunur. Olağan seviyede hormon salgılayan guatrlar, ismi üstünde hastalarda boyunda şişlik dışında hiçbir şikayete neden olmaz.İkinci grupta fazla hormon salgılayan, başka bir deyişle fazla T3 ve T4 üreten guatr’lar bulunur. Bunlara hipertiroidi denir. Ulus arasında “zehirli guatr” olarak öğrenilir. Ancak natürel ki bu guatr zehirli değildir, yalnızca yakıştırma bir addır. Kanser ile de alakası yoktur. Zehirli denmesinin nedeni hastalarda çarpıntı, kilo kaybı, asaplılık, gözlerde fırlama, ellerde titreme, adet kumpassızlığı gibi çok sansasyonel hastayı çok rahatsız eden şikayetler vermesidir. Hipertiroidi rehabilitasyonu ilaçla ve operasyonladır. Hastalar operasyondan evvel hormon seviyelerinin basmakalıpa indirilmesi için uzun süreli bir ilaç rehabilitasyonuna lüzum dinleyebilirler. Üçüncü grupta az hormon salgılayan guatrlar bulunur. Az hormon salgılayan guatrlara hipotiroidi denir. Bu hastalarda tiroid hormonları T3 ve T4 seviyeleri düşük bulunur.

Rehabilitasyonda eç kalınırsa hastalık kalıcı olur 

Tiroid dokusundan az hormon salgılanan yetişkinlerde bitkinlik, halsizlik, kabızlık, yaz günü dahi üşüme, çalışma isteğinin kaybolması, saç dökülmesi, tırnak kırılması, cilt kuruluğu olduğunu kaydolan Dr. Sarper Işıksel, “İştah çok eksilmiştir ama kilo çoğalışı vardır. Bu kilo çoğalışı bedendeki su birikmesine bağlıdır. Ses kalınlaşır, ilerleyici bir sağırlık büyüyebilir. Hipotiroidi’ nin rehabilitasyonu tamamen ilaçlardır. Beceriksiz olan tiroid hormonu ilaç halinde hastaya verilince hasta süratle düzelir ve tamamen basmakalıpa döner. Bebeklerde ve çocukluk yaşlarında ortaya çıkan hipotiroidi sihrime ve büyüme geriliğine ve hatta akıl geriliğine yol açar, sağırlık ve dilsizlik olabilir. Rehabilitasyonda geç kalınırsa bebek ve çocuklar düzelmez, hastalık kalıcı olur. Bu surattan Sağlık Bakanlığının kontrolü altında tüm sağlık kurumularda yeni doğan bebeklere hipotiroidi doğrultusundan gerekli kan muayeneyi yapılmaktadır” biçiminde açıklamada bulundu.

Kanser görülme sıklığı çoğalıyor 

Bir Hayli defa dile getirdiğimiz gibi onlarca çeşit guatr vardır. Hepsinin özellikleri, teşhis usulleri ve rehabilitasyonları değişiktir. Bazıları ilaçla rehabilitasyon edilir, kimileri operasyonla, kimileri radyoaktif maddelerle. Onun için guatr denince hangi cins olduğu kesinlikle öğrenilmeli, öğrenilmiyorsa incelenmelidir. Aynı biçimde, tiroid kanseri demek de çok anlam ifade etmez. Zira tiroid kanserinin de bir hayli  cinsi vardır. Ve hepsinin rehabilitasyonunda değişik usuller uygulanır. Ama tüm kanserlerde olduğu gibi tiroid kanserinde de ilk rehabilitasyon alternatifi operasyondur. Operasyon, kanserde altın standarttır. Günümüzde tiroid operasyonlarında standart meyil tüm tiroid dokusunun alınması ve ömür boyu tiroid hormanu kullanılması biçimindedir. Tiroid kanserleri uzun seneler guatr varsayılırlar ve ancak detaylı muayenelerle veya operasyonla teşhis edilirler. Bu surattan guatr’ı olan herkes kanser tehlikeyi altındadır ve kesinlikle hekim hakimiyetinde olmalıdır.

Kaynak: Mahmure