Hastalık olarak bildiğimiz tiroid, hakikatinde boğazımızdaki adem elması olarak adlandırılan bölgenin altında, soluk borusunun önünde yer alan bir uzuvdur. Tiroid bezinden salgılanan hormonlar, kan dolaşımına karışarak alakalı sistem ya da uzvun uyarılmasını sağlar. Beden sıhhati açısından oldukça ehemmiyetli olan tiroid bezi işlevlerinin kumpaslı olması, bedende oluşan metabolik süreçlerin hemen hemen tümünü tesirler. Tiroid hastalıkları ise kesintisiz sezdiğiniz bitkinlik, halsizlik gibi meselelerin ortaya çıkmasına neden olur. Tiroid hastalığı hakkında merak edilenleri sizin için biraraya getirdik…

Tiroid nedir?

Tiroid, tıpta prominentia laryngea olarak belirlenen ve millet arasında adem elması olarak öğrenilen kıkırdak yapının hemen altında bulunur. Kelebeği hatırlayan yapısıyla kendini emin eden bu uzuv, yutkunmayla beraber yukarıya alt hareket eder.  Tiroid bezinin yan taraflarında şah damarı olarak belirlenen arterler bulunur. Hipofiz bezi, TSH isimli hormonu salgılayarak tiroid bezinin harekete geçmesini sağlar. Tiroid uyarıcı hormon olarak da öğrenilen TSH, dolaşım sistemi aracılığıyla tiroid bezine erişir ve tiroid bezinin hormon imalini tetikler. Tiroid bezinin az ölçüde hormon salgılaması gidişatında hipofiz bezi, TSH hormon salınımını artırır. Hipotiroidi olarak belirlenen tiroid yetmezliği hastalığında bu surattan TSH hormon seviyeyi yüksek fakat tiroid bezi tarafından salgılanan T3 ve T4 hormon seviyeyi düşük olur.

Tiroid hastalığı bulguları neler?

Tiroid bulguları şu biçimde sıralanabilir:

– Bitkinlik ve hâlsizlik,
– Beslenme kumpasında aşikar bir metamorfoz olmaksızın kilo almak ya da kilo vermek,
– Kesintisiz uyku isteği, dinç uyanamamak, gün içinde yorgun sezmek, uykuya dalamamak gibi uyku problemleri,
– Depresif ruh hâli, konsantrasyon yetersizliği, belleğin zayıflaması, şuurun flu olması, anksiyete, panik hücum gibi ruhsal ve akılsal başkalaşımlar,
– Kol ve bacaklarda ani anlaşma ya da karıncalanma hissi, adale ve eklem ağrıları, adalelerin zayıflaması gibi adale veya eklem problemleri,
– Regl yarıyılında oluşan sancı ve ağrı şiddetinin çoğalması, âdet kanamasının klasikten daha uzun ya da daha kısa sürmesi, âdet döngüsünün kumpassızlaşması gibi menstrüasyon problemleri,
– Libidonun düşmesi, cinsel gönülsüzlük ve kısırlık gibi problemler,
– Tüm perhiz uygulamaları, egzersiz ve ilaç kullanımına karşın kolesterol seviyesinin düşük ya da yüksek izlemesi.

Tiroid hastalıkları neler?

Guatr: Tiroid bezinin gelişmesi olarak belirlenen guatr, nodüler ve nodülsüz olarak iki ayrı grupta araştırılır. Nodülsüz guatr hastalığında tiroid bezi, simetrik olarak gelişir, yüzeyi düz ve yumuşaktır. Nodüler guatrda ise tiroid bezi gelişmiştir ve tümsekli bir yapıdadır. Guatr bazen hiçbir bulguya yol açmazken bazen öksürük, ağrı ve soluk darlığı gibi şikayetlere neden olur. Guatr, ilaçla, cerrahi usullerle ve radyoaktif iyot rehabilitasyonu usullerinden biri ya da birkaçı ile rehabilitasyon edilebilir.

Hipotiroidi: Tiroid bezinin T3 ve T4 hormonları başta olmak üzere ürettiği hormonların yeterince üretilememesine bağlı olarak büyüyen hastalıktır. Hipotiroidi, hâlsizlik, kabızlık, ses kısıklığı, cilt kuruluğu, menstrüasyon döngüsünde bozulma, kilo çoğalışı, soğuğa karşı hassasiyet, kansızlık, terleme, uykusuzluk gibi bulgulara yol açar.

Hipertiroidi: Tiroid bezinin bedenin lüzumundan fazla tiroid hormonu üretmesi ile oluşan hipertiroidi, uzuv işlevlerinin süratlenmesine yol açar. Hipertiroidi; çarpıntı, el titremesi, kilo kaybı, asaplılık, coşkulu olma, duygusallaşma, fazla terleme, sıcağa karşı hassasiyet, ishal, saç dökülmesi, hâlsizlik, bitkinlik, gözlerin öne doğru çıkması ve âdet kumpassızlığı gibi semptomlarla karakterizedir. Rehabilitasyonu, tiroid ilacı ile yapılarak hormon imali yavaşlatılır. Hormon yapımının dengelenmesinin ardından radyoaktif iyot rehabilitasyonu ile kesin rehabilitasyon sağlanır.