İdrar yolu irini; sık idrara çıkma, şiddetli ağrı ve bazen de idrarda kanamaya yol açarak şahsın yaşam niteliğini negatif etkiliyor. Hastalık rehabilitasyon edilmediğinde ciddi böbrek enfeksiyonlarına yol açabiliyor. Erkeklere oranla 8 kat daha fazla görülen rahatsızlık bayanların takribî %50’si hayatında en az bir kez idrar yolu enfeksiyonu geçiriyor. Memorial Antalya Sağlık Kurumu Bevliye Kısmı’nden Op. Dr. Egemen İşgören, idrar yolu enfeksiyonları ve rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.

İdrar yolunun rastgele bir kısmını etkileyen enfeksiyonlara idrar yolu enfeksiyonu ismi verilir. Alt idrar yolunu etkilediğinde “sistit” ismi verilen mesane enfeksiyonu ve üst idrar yolunu etkilediğinde ise “piyelonefrit” ismi verilen böbrek enfeksiyonu ortaya çıkar. Sistit genellikle idrar yaparken ağrı, yanma, sık idrara gitme ve ani sıkışma ile idrara gitme lüzumu, idrarda kanama, flu ve makûs kokulu idrar, kasıklarda ağrı ve genital bölgede baskı hissi gibi şikayetlere neden olurken; piyelonefrit ise bu şikayetlere ek olarak yüksek ateş ve yan ağrısı gibi şikayetlere neden olur.

Bayanlarda anatomik olarak idrar kanalı kısadır ve vajinal ve anal bölgeye yakındır. Bu sebeple mikroorganizmalar idrar yollarına kolaylıkla erişip enfeksiyona neden olabilir. Genç, cinsel olarak faal bayanlarda, sistit tehlikeyi çoğalmakla beraber, enfeksiyon büyüme tehlikeyi cinsel ilişki sıklığına bağlıdır. Menopoz ile beraber düşen östrojen seviyesinin neden olduğu vajinal flora kaybına bağlı olarak idrar yolu enfeksiyonu tehlikeyi çoğalır.

İlk idrar yolu enfeksiyonunun 15 yaşın altında geçirilmesi ve annede tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu hikayesi olması tehlikeyi çoğaldıran nedenler arasındadır. Aynı biçimde havuz, deniz, sauna gibi ıslak civarlar ve vajinal akıntı gibi vaziyetler de tehlikeyi artırır. İdrar yolu enfeksiyonu şikayetlerinin takribî %80’i antibiyotik rehabilitasyonuna cevap verir. Akışkan alımının artırılması çok ehemmiyetlidir. Bol akışkan alımı ile beraber artan idrar ölçüyü mikroorganizmaların arınılmasına destekçi olur.

İdrar yaparken zorlanma, idrarın kanlı gelmesi, karın ve bel ağrısı, akıntı, idrar yakalayamama, ateşlenme, halsizlik gibi şikayetlerin varlığında kesinlikle bir uzmana müracaat etilmelidir. Uzun süreli ve uygun olmayan ilaçların kullanılması rehabilitasyon faalliğini eksiltir. Yapılan en ehemmiyetli kusur hekim teklifi olmadan hakimiyetsiz olarak antibiyotik kullanılmasıdır. Dolayısıyla, hekimin verdiği uygun ilaç rehabilitasyonunun dışına çıkılmamalıdır. Son altı ayda ikiden fazla, son bir senede üçten fazla idrar yolu enfeksiyonu görülmesi tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu anlamına kazanç. Bu vaziyet şahsın yaşam niteliğini negatif etkilemekle beraber başka sağlık meselelerinin de habercisi olabilir. Daha detaylı tahlil usullerine müracaat etilmesi ve idrar yolarında taş, genişleme, anatomik bozukluk, ur gibi hastalıkların incelenmesi gerekir. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında uzun süreli rehabilitasyonlar gerekebilir.

Kolay idrar yolu enfeksiyonlarında üç günlük antibiyotik rehabilitasyonu yeterli olurken, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında altı ay zamanla her gün ya da haftada üç kere düşük doz önleyici antibiyotik rehabilitasyonu önerilmektedir. Şikayetlerin cinsel ilişki sonrası ortaya çıkması vaziyetinde ilişki sonrası tek doz rehabilitasyon kullanılarak enfeksiyon büyümesi önlenebilir. Yaban mersini, probiyotikler ve C vitamini kullanımı tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarını önlemektedir. Yapılan araştırmalarda yaban mersini, probiyotik ve C vitaminin beraber kullanılmasının tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarını eksilttiği tespit edilmiştir.

İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNU ÖNLEMEK İÇİN…

 Tuvalet sonrası pakliğin arkadan öne doğru değil önden arkaya doğru yapın. Bu sayede vajinal ve anal bölgedeki mikroorganizmaların idrar yoluna taşınması önlenir.

Bol ölçüde su için ve idrarınızı bekletmeyin. Bol su içilmesi ve idrar lüzumu sezildiğinde bekletilmeden idrara gidilmesi mesanenin mekanik pakliğine katkıda bulunur.

Kabızlığa dikkat edin. Kabızlık idrar akışını negatif tesirler ve bütün boşaltılamayan ve biriken idrarda enfeksiyon büyüme tehlikeyi çoğalır.

Cinsel ilişkiden evvel ve sonra idrarınızı yapın.

Şayet gerekiyor ise cinsel ilişki esnasında su bazlı kayganlaştırıcılar kullanın.

Sperm öldürücü özelliği olan kremleri kullanmayın.

Hijyenik pedleri sık değiştirin.

Genital bölge pakliği için sabun kullanmayın. Sabun genital bölgenin natürel florasını bozarak enfeksiyon büyüme riskini çoğaldırır.

Pamuklu iç çamaşırlarını seçim edin.

Vajinal enfeksiyon var ise rehabilitasyon olun. Rehabilitasyon edilmemiş vajinal enfeksiyonlar ve akıntılar da tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının ehemmiyetli nedenleri arasındadır.